بـيـاد شاعران كوخرد

بـيـاد شاعران كوخرد

  

محمد رفیع روزه دار (۱۳۱۴-۱۳۸۲)

حاج عبدالواحد راستى ( 1349_ 1433 )

مُحَمَد اَربابی (۱۳۴۸ ـ ۱۴۲۷)

 

 

 

مشايخى آگاه(۱۳۱۷_۱۳۸۱)

 

 بـيـاد شاعران كوخرد

 

 

                    خُــرَمَــا دَشـتْ شُــورا شُــورْ

 

                                                  دِلنِشينْ جَايگاهِ ذُوقْ وُ سُرُورْ

 

                    خِيـزَد اَز طُـوقِ خِيمـهِٔ جَـانَـانْ

 

                                            نالَهِٔ « اَرغُنُون » (1) وخَندَه جَوانْ

 

                    كُوه و دَر وُ دَشت خُرَمى بينىْ

 

                                                  سَبزَه تا هَركُجا كِه مِى بينىْ

 

 

                    نُــزهَـت كُــوه وتــَبَــسُـم گُـل

 

                                                  عِـشـق ونـاز وتَــرانَــهِ بُـلبـُل

 

                    شُعَراءِ «كُوخِرد» چـون عَطارْ

 

                                          « عَنبَر» (2) آگين كُنَند هَمِه اَقطارْ

 

                    « مشک » (3) خِيزَد زِتُربَت آقا

 

                                            نام پاكَش « مَشايخى آگاه » (4)

 

                    شِعر نَظمِ بُلَند « مُلا » (5) اَستْ

 

                                               هَركُجا شِعر اَستْ «مُلا» اَستْ

 

                    شِعر اَز شاعِر «كُوخِرد» دَريابْ

 

                                                       نام اُوست «مُلاى اَربابْ»

 

                    « راستى » (6) شاعِرما هُـنَر مَندَستْ

 

                                                   شِعر اِلهامى اَز خُداوَنداَستْ

 

                    « روزه‌دار » (7) و «اَربابى» و «مَشايخىْ»

 

                                       جاودان باد، «كُوخِرد» و «كُوخِردى»

 

                    جَـاودان رَوان «مَـشايـخـىْ»

 

                                                 جَـاودانْ باد، شِـعـر وشاعِـرىْ

 

                    شُـعَــراءِ «كُوخِرد» ، هَــرجَــا

 

                                                 شِعـر سَرايَـند، چُـومُـوج دَريـا

 

                    مـى چَـكَـد اَز « لِسان » آنــهـا

 

                                            گَنجى اَز « گوهر» و « مُرواريها»

 

                    شِعر اِيشان گِـرفتـه دَر اِشراقْ

 

                                       « صيت ايشان » (8) گُذشته اَز آفاقْ

 

                    لَحن شاعِـر هَمِه دِلبَـنـد اَستْ

 

                                         حُسن شاعِر بَه شِيرينى قَند اَستْ

 

                    لَيکِ شاعِر، شِعر را جُـويا بَـودَ

 

                                            هَركُجا شِعر اَست آنجا مى رَوَد *

 

                    «♣ محمديان ♣» طَبع دِلكَش داشتى

 

                                          وَقت «كُوخِردِيان»، خُوش داشتى

 

پی نوشت‌ها:

• (1) ـ ارغنون: [ ارغنون . [ اَ غ َ / اُ غ َ ] (معرب ، اِ (معرب از یونانی ) سازی است مشهور که افلاطون وضع آن کرده است و بعضی گویند ارغنون ترجمه ٔ مزامیر است یعنی جمیع سازهای تفننی و بعضی دیگر گویند چون هزار آدمی از پیر و جوان همه بیکبار به آوازهای مخالف یکدیگر چیزی بخوانند، آن حالت را ارغنون خوانند و جمعی دیگر گویند که ارغنون ، ساز و آواز هفتاد دختر خواننده و سازنده است که همه یک چیز (باشعرى زيبا) را بیکبار و به یک آهنگ با هم بخوانند و بنوازند. (عُيُون الأخبار ).

• (2) ـ عنبر: ماده‌ای مومی است که از ماهی عنبر به دست می‌آید. در گذشته بیشتر در عطرسازی به کار می‌رفت. عطرها از ترکیب اسانسها، ترکیبات معطر و تثبیت کننده‌ها و حلالها تشکیل می‌شوند تا در خوشبو سازی بدن و یا محیط زندگی از آنها استفاده شود. مواد اولیه معطر سازنده عطر از طریق استخراج از منابع گیاهی، حیوانی و یا از روش‌های تولید مصنوعی مواد شیمیایی تهیه می‌گردند.

• (3) ـ مشک: (مُعَرَب آن مِسك): مُشک ماده خوشبویی است که معولا از نافه جنس نر آهوی ختن گرفته می‌شود. کیسه ای در زیر شکم این آهو وجود دارد که در آن ماده لزج شکلاتی رنگی وجود دارد و در فصل بهار آهو آن را در اثر خارش به سنگ می‌کشد.این ماده سپس خشک می‌شود و در اثر تماس می افتد. بهترین نوع مشک برای آهوان چینی یا تبتی است. با این حال این مشک در نپال و روسیه هم تهیه می‌شود. گفته می‌شود برای گرفتن مشک از نافه آهو، این حیوان را می کشند. به همین دلیل امروزه از مشک شیمیایی در عطر استفاده می‌شود.شاعران پارسی‌زبان از مشک در اشعارشان بسیار استفاده کرده‌اند.

• (4) ـ مشايخى آگاه: (حاج شیخ عبدالرزاق مشایخی آگاه) فرزند شیخ محمد علی (۱۳۱۷_۱۳۸۱) یکی از شاعران (بخش کوخرد) شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران بود. وی در اشعارش مشایخی تخلص می‌کرد. حاج شیخ عبدالرزاق فرزند شیخ محمد علی بن شیخ یوسف بن شیخ محمد بن شیخ زینل بن شیخ موسی بن شیخ محمد طاهر بن (شیخ عبدالرحمن بزرگ) ، نسب ایشان به (عبدالله ابن عباس ابن عبدالمطلب) (حَبر اَلأُمَة) رضی الله عنه می‌رسد. مشایخی در سال ۱۳۱۷ خورشیدی در روستای کوخرد بستک هرمزگان زاده شد و از آغاز جوانی علاقه خاصی به شعر و شاعری داشت. وی اشعاری به فارسی رسمی و لهجهٔ محلی قصیده‌هایی سروده‌است. درگذشتش به سال ۱۳۸۱ خورشیدی در کوخرد بود.

• (5) ـ مُلا: (ملاى ارباب): (مُحَمَد اَربابی) فرزند عبدالرحیم (۱۳۴۸ ـ ۱۴۲۷) یکی از شاعران شیرین طبع و عارف پارسای (کوخِردی) در بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران بود. نام کامل وی: ( محمد بن عبدالرحیم اربابی ) ، متخلص به «ملای ارباب». شاعر بزرگ كوخرد «ملای اربابى» ازآغاز زندگی علاقه خاصی به شعر و شاعری داشت، وزندگی در کویر وصحرا آغاز کرد، و در بهار سرسبز متولد گشت. شاعر شیرین سخن کوخرد در عصر روز چهارشنبه ۲۷ شعبان ۱۴۲۷ هجری قمری برابر با ۲۹ شهریور ۱۳۸۵ خورشیدی ، مطابق با ۲۰ سبتامبر ۲۰۰۶ میلادی در سّن ۷۹ سالگی در کوخرد دار فانی را وداع گفت وبه جوار رحمت حق پیوست. وباحزن واندوه وتشییع دوست داران وهم شهریانش در جوار دُوگُنبَدان کوخرد به خاک سپرده شد.

• (6) ـ راستى: حاج عبدالواحد راستى فرزند أحمد ( 1349_ 1433 ) هجرى قمرى ، یکی از شاعران شیرین سخن دهستان كوخرد در بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران بود. نام کامل وی: (حاج عبدالواحد أحمد عبدالله (أودُل) راستى) ، وی در اشعارش (راستى) و گاهى هم (أبن احمد) تخلص می كرد. « راستى » ازآغاز زندگی علاقه خاصی به شعر و شاعری داشت. « شاعر راستى » به سال 1349 هجری قمری در روستای كوخرد مركز بخش كوخرد متولد شده . و در روز بنجشنبه ۲۰ ماه جمادی الأولی ۱۴۳۳ هجری قمری برابر با ۲۴ فروردین ۱۳۹۱ شمسی، موافق با ۱۲ أوریل سال ۲۰۱۲ میلادی در شهر رأس الخیمه در امارات متحده عربی در سّن (۸۴) سالگی فوت كردند.

• (7) ـ روزه‌دار  : ( محمد رفیع روزه دار ) فرزند احمد (۱۳۱۴-۱۳۸۲) یکی از شاعران بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران بود. نام کامل وی: ( محمد رفیع بن احمد بن عبدالرحمن أیوب روزه دار ). وی در اشعارش معروف تخلص می‌کرد.معروف مشهور به «معروف کوخردی» به سال ۱۳۱۴ خورشیدی در روستای کوخرد (بستک) زاده شد، وی از جمله شاعران محلی شهرستان بستک محسوب می‌شود که شعرها و دوبیتی‌هایش را به زبان فارسی و گویش بستکی و بویژه کوخردی سروده‌است، و از آغاز جوانی علاقه خاصی به شعر و شاعری داشت.در سنین جوانی عازم بحرین شدد و اولین قصیده‌اش را در بحرین سرود.معروف در روز هیجدهم خردادماه ۱۳۸۲ خورشیدی، در ۶۸ سالگی در کوخرد دار فانی را وداع گفت وبه جوار رحمت حق پیوست وباحزن واندوه وتشییع دوست داران وهم شهریانش در زادگاهش به خاک سپرده شد.دیوان اشعار معروف کوخردی در سال ۱۳۸۵ خورشیدی توسط موسسهٔ «همسایه» به چاپ رسید.

• (8) ـ صيت ايشان: (صیت): (ع اِ) آوازه . (مهذب الاسماء). آوازه و ذکر خیر. (غیاث اللغات ). ذکر خیر. شهرت نیکو. ذکر.

• ( *) براى كسب اطلاع بيشتر در مورد شاعران كوخرد به (كتاب كوخرد سرمين شاعران) مراجعت كنيد. « كتاب كوخرد سرمين شاعران » مجموعه‌ای است از لطيف ترين الفاظ فارسى وبلندترين افكار عارفانه وشيوا ترين تخيلات شاعرانه كه بصورت دفتر شعرى به رسته گوهر فروشان معانى وصيرفان بازار ادب عرضه شده است.حاجى شيخ عبدالرزاق مشايخى آگاه رحمت الله عليه، وملاى ارباب وديگران هرچند سعيشان مشكور است وبحكم (السابقون السابقون اولئک المقربون)، دراين موضوع حق تقدم وپيشكسوتى دارند، ولى بايد انصاف دادكه شاعران خوش قريحه‌ای ديگرى مانند حاج عبدالواحد راستى وديگران نيز با اين معانى بلند آشنا واز آن برخوردار هستند. همچنين شاعرانى جوان قدم به عرصهِٔ وجود نهاده اند كه با اشعارى دلنشين كتاب كوخرد سرمين شاعران را پر بارتر كرده اند.

• شعر از: محمد محمديان كوخردى.

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس

  

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد ( کوخرد سرزمین شاعران ) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.۵ میلادی.  

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی

کوخرد (سيبه)

کوخرد

(سيبه)

                    «کُـوخِـردْ» يا ارضَ اَلخَيراتِ

                                                   يا اَرضاً مُبارَكةً في كُلِ زَمانِ

                    «کُـوخِـردْ» يَا اَرض اَلاَمجَادِ

                                                   يَا اسماً مُشِعاً في كُلِ مَكانِ

                    «کُـوخِـردْ» يا اَرض اَلحَضاراتِ

                                              كُنتِ « سيبَه» في قَديمَ اَلزَمانِ

                    فِـيـكِ « سّد بُز» اَلعَـظـيـمُ

                                                   « سّـدٌ» نـادرٌُ مَـا مِنـهُ اِثـنَانِ

                    بَــنـاهُ « جَـعـفَـر اَلكَـبـيـر »

                                                  سَليـل عَـائِـلَـة « مُحَمَدِيانِ»

                    فِـيــك اَلـجــبَـال وَالأفَـــلاجُ

                                                 فِيكِ « تـِرِنُه» و « نَهرِ مِهرانِ»

                    فِيكِ « جِبَال اَلنَاخ» وَ تَالِ مَد اَودُلي

                                             فِيكِ سَنگِ پاتيل وَ « وادي جَانِ»

                    فِيكِ نَخلِ مُحَمَدىِ ( مُؤهِ مُهمَد )

                                               يُنسىَ اَلمَرءُ فيهِ اَلهَمُ وَالهِجرانِ

                    «کُـوخِـردْ» يَا مُلتَقىَ اَلأحَبابِ

                                              أمَثالِ « افـراز ٍ » و « حَاجِـيانِ »

                    «کُـوخِـردْ» يا رَمزَ اَلطَبيـعَـةِ

                                            يَا مَملُوءَةً بالوَرد وَالأزَهارِ اَلحِسانِ

                    «کُـوخِـردْ» يَـا جَـنَة اَلجَـناتِ

                                            يَا اَرض اَلمَزارِعُ وَالشَجَرُ وَالبُستانِ

                    فِـيــكِ اُلنُــسُـورُ وَالصُــقُـــورُ

                                                      فِـيـكِ اَليَــمَـامُ وَالسَــمَـانِ

                    فِيكِ تُغَرِد اَلطُيُورُ وَالحَسَاسينُ

                                                  وَتُحَلِقُ بَينَ اَلأفنانُ وَالأغَصَانِ

                    «کُـوخِـردْ» يَا اَرضَ اَلطَيــِبين

                                                         يَـا مَنـبَـع اَلخَيـر وَالحَـنانِ

                    فِـيــكِ مَــــا يَـسُــرُ اَلـقَــلـب

                                                        وَكُلِ شَىءٍ عَظيمُ اَلشَانِ

                    «کُـوخِـردْ» ، «کُـوخِـردْ» يَا عَزيزَتاً

                                                          فِـــي كُــلِ حِـيــن ٍ وآنِ

• دبی، امارات  :

منابع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
• محمدیان، کوخردی، محمد. (وصف کوخرد) ج۱. چاپ دوم، دبی: سال انتشار ۱۹۹۸ میلادی.  

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی

گذاری به منطقهٔ بَرشَه (البرشا)

گذاری به منطقهٔ بَرشَه (البرشا)

شعرى از محمد ♣ محمديان ♣ كوخردى

اَلبَرشَا نام منطقه‌ای مسکونی است که در سال ۱۹۹۱ میلادی بنیادگذاری شده‌است وشامل ۴۰۰۰ هزار واحد مسکونی است. ۴۰۰۰ هزار قطعه زمین برای ساختمان خانه‌های مسکونی از جانب حکومت دبی به ملت اهداء شده‌است، این منطقه در میان «منطقهٔ جبل علی» و «منطقهٔ القوز» واقع شده‌است. منطقهٔ البرشا در جنوب منطقهٔ «جمیرا» واقع می‌باشد، و در حدود ۱۸ کیلومتر از شهر قدیمی دبی فاصله دارد. در سال ۱۴۲۲ هجری قمری به همراه تعدادی از دوستان از « مَنطقَهٔ اَلبَرشَا » دیدن نمودم و این شعرا سرودم.

کُنَم حَمدِ خُداوَندْ جهانْ دارْ		کِه فَرمُودَه‌است خِلقَتْ چَرخ دَوارْ
جَبَل با بـّر وُ بَحر وُ لَیل وُ أَنهَارْ		بیـّدِ قُدرَتـَشْ کَردَه پَدیدارْ
دُرُودِ بی حُدُود و بی نِهایَت		زمَا بّر رُوح سُلطان قِیامَت
مُحَمَد سٍید سادات عَالَمْ		شَفیع مُذنِبین، و مُذنِبات هَم
زبَعد حَمد حَق ونَعتِ اَحمَد		نَویسَمْ یادِگاری مَنّ مُجَرَد

**********

بتاریخ دُو هَفصَد ماه ذُوالقَعد		دِگَر هَم بیست و دُو اَز هِجر اَحمَد
بَه رُوز هِیجدَه بُود وُعَصرْ جُمعَه		بکَردَم مَن و ناصِر عَزم بَرشَهْ
پَس اَز صَرفِ نَهار را بادِلِ شَادْ		گُذار ما بَه مُلکِ «بَرشَهْ» اُفتادْ
بَه هَمراه مَانْ بُودَند آن جَوانانْ		جَوانانْ و جَوانمَردانْ چُو شِیرانْ
اَوَل بُود «مَحمُود بَستَکی» آن مَردِ دانَا		کِه دَر کارهایِ سُتُرگ اُو هَست تَوانَا
دُوُم «مُحَمّد مُصَطفی مَدَنی» بُودْ		بَدلیری هَمچُونْ «شَمّد لاوَری» بُودْ
دِگَر بُودَند آن دُو سَرو بُستانْ		حَمَد و حُمید نُور هَردُو چَشمَانْ
سَراسَر دَشتِ بَرشَه را بدیدَمْ		بَه جُزء رَملِ سَفید چیزی نَدیدَمْ
بَسی اَز دِرَختان خُشکیدَه بُودَندْ		کِه چُون اَز آب باران نا اُمیدَندْ
خِیابَانْ هَاشْ بُود خِیلی مُنَظّمْ		چه از «لیت» چه از «آسفالت» مُحکَمْ
تَمام جَادَه هَاشْ بَسیار عَالیْ		ز «اِنتِرلُوک» ودیگَر «کاشی» کاری
«ویلاها» بُودْ چُو « کاخ آپادانا»		به خَرج آن نَه هَرکَسْ بُود تَوانا
تَمَنا دارَم اَز فَضلَت خُداوَندْ		نَصیب ماکُنی نیز قَطعَه‌ای چَندْ
وَلی بایَد کِه مَن أرض داشتَه بَاشَمْ		کِه بتوانَم دَر آنجا خانَهْ سَازَمْ
نَه هَرکَسْ قادِر است کِه خانَه سَازدْ		فَقًط آن کَسْ کٍه پُولی داشتَه بَاشَدْ
«زَر» و «دینار» و «درهم» هَرچَه داری		رَواج و رُونَق حَاضِر و مٍاضیْ
سَـپَسْ رَفتیم بَه سُوی بیت مَادَرْ		کِه بُودَه هَمچُو قَصری بَلکِه بهتَرْ
بگُفتَمْ «مدائن» (1) یا «غمدان» (2) است یا «خورنق» (3)		بَه چُون « ایوان کسری» (4) داشت رُونَقْ (5)
کِه «نارسکُو» بکَرد آن را عَمارَتْ		اگَر دیدی بَری از آن تُولَذّتْ
بسَاختَندْ « مَسجدْی» چُون قُبَه یِ نُورْ		« منارَش» عَالیْ است پیداست اَز دُورْ
دَرُ دِیوار آن اَز « سَنگِ مـَرمـَر»		بَه چُون « لُؤلُؤ» بَوَد دَر شَب مُنَوَر
بنامَندْ « مَسجد عِباد الرَحمَن»		دَر آن جَاریْ نماز و ذِکر و قُرآنْ
حُضُور اَند قاریان خوانَندْ قرآنْ		بَه تَسبیح و تَهلیل وذکر رَحمانْ
سَـپَسْ زانجا برَفتیمْ بَه « جُمیره»		بکَردیمْ مَنزلِ دَشتیْ نَظارَه
بَسی کاخ بُلند پُر تَجَمُلْ		بَه زیبایی بَود چُون غُنچَه یِ (6) گُلْ
بَسان طایر شُوریدَه بَر گُلْ		بنالید ♣ محمديان ♣ مانَندِ بُلبلْ
أَلا دُوستَانْ کُنید مَارا تَحَمُلْ		کِه تَقدیم تان کُنم یک شَاخَه یِ گُلْ
بگُفتَا ♣ محمديان ♣ شِعری زرایاتْ (7)		به خَاتَم اَلرُسُل بفرست صَلَواتْ
بَه صَلَوات وَالسَلامْ دادَمْ بَه پایانْ		گُناهَمْ تُو ببَخشْ یا حَیْ سُبحَانْ
بَجا آریم حَمد و شُکر داوَرْ		دُرُود بَر مَصطَفا گُوئید یَکسَرْ
دِگَر بَرتابعینَشْ جُملَه یَکسَرْ		از این دَم، تادَمِ فَردایْ مَحشَرْ

پی نوشت‌ها:

• (1) ـ مدائن: (المدائن) چنانچه تاریخ‌نویسان اسلام یاد کرده‌اند، از هفت شهر به نام‌های معینی که در تلفظ آنها اختلاف وجود دارد، تشکیل می‌شده. گویا پنج شهر آن در زمان یعقوبی (سده ۳ق) وجود داشته که از این قرار بوده: شهر کهنه یعنی تیسفون و یک میل در جنوب آن اسبانبر و مجاور آن رومیه، هر سه در جانب خاوری دجله و در جانب دیگر بهرسیر که ریشهٔ آن اردشیر است و یک فرسخ زیر آن ساباط که به گفتهٔ یاقوت ایرانیان آن را بلاس‌آباد می‌نامیدند. پیش از روی کار آمدن شاهنشاهان اشکانی، سلوکیان در طرف راست رود دجله شهری ساخته بودند که آن را سلوکیه نام نهاده بودند. در زمان نخستین پادشاهان اشکانی، وقتی باقی مانده‌های یادگارهای اسکندر مقدونی بکلی از مرزهای ایران بیرون رانده شد، شهر سلوکیه به صورت نیمه ویرانه‌ای بود. شاهنشاهان اشکانی در طرف چپ رودخانه دست به ساختمان‌های جدیدی زدند و تا اواخر دوران ساسانی ایجاد این ساختمان‌ها در دوطرف رود دجله ادامه یافت، به طوری که وقتی اعراب بر ایران مستولی شدند در این مکان هفت شهر وجود داشت و به همین سبب آن را مداین یعنی مدینه‌ها، شهرها، نام نهادند. مدائن یا چنانکه در آن روزگار به زبان سریانی گفته می‌شد مدیناثا یعنی شهرها و مجموعهٔ هفت شهر بود نزدیک به هم و در دو جانب دجله که آنها را ماحوزه و ماحوزه ملکا می‌خواندند. حصارهای بلند برگرد مجموعهٔ این شهرها کشیده بودند و دروازه‌های استوار در آنها تعبیه کرده بودند. این حصارها و دروازه‌ها در پایان روزگار ساسانیان بارها تجدید و ترمیم گشته بود.(عيون الأخبار).

• (2) ـ غمدان: (كاخ غمدان): يكى از كاخ هاى برجسته ى ملوك حمير در يمن بود، بادشاه حميرى: (الشرح يحضب) در قرن اول ميلادى ساخته بود، بناى بسيار ضخيم كه از سنك مرمره ساخته بود، جنانكه جهانكرد: (محمد القزوينى) ذكر كرده است كه غمدان يكى از عجائب بلاد العرب بوده است، و از عجائب (اليمن السعيد) يعنى (يمن خوشبخت) بوده است. (كتاب الإكليل في الجزء الثامن).

• (3) ـ خورنق: (كاخ خوَرنَق) نام کاخی بود که النعمان بن المنذر بن المنذر بن امرئ القيس اللخمي ، حاکم لَخمی برای پادشاه خود یعنی یزدگرد یکم ساسانی ساخت.این کاخ در یک مایلی خاور شهر نجف در میان‌رودان واقع شده و در همین کاخ بود که پرویز خبر شکست ذوقار را شنید.چامه‌سرایان عرب پیش از اسلام از این کاخ به عنوان یکی از ۳۰ عجایب جهان نام برده‌اند. نام خورنق فارسی است و اصل آن هووَرنَه بوده که به معنای «دارای سقف زیبا» است.سِنِمّار، نام یونانی معماری رومی بود که قصر خورنق را به دستور نعمان پسر امریء القیس در حیره برای بهرام گور ساسانی ساخت. می‌گویند این کاخ دارای هفت تالار به رنگ‌های سیاه، زرد، سبز، قرمز، آبی، صندل گون و فیروزه‌ای بوده‌است.سنمار یک روز قبل از افتتاح خورنق، در حالی که قسمت‌های مختلف قصر را به نعمان نشان می‌داد، وقتی آندو به پشت بام رسیدند، به دستور پادشاه به علت رازی که تالار داشت و نمی‌خواست جز خودش کسی آن را بداند او را از بام به پایین پرتاب نمود و او را کشت. (عيون الأخبار) ، (فتوح البلدان).

• (4) ـ ایوان کسری: (تاق کسری) يا (تاق خسرو) یا ( ایوانِ مداین) نام کاخ پادشاهان ساسانی در شهربغداد ساحل خاوری رود دجله و از مهمترین سازه‌های دوران ساسانیان است. بیشتر گمان می‌شود که طاقِ کسری در تیسفون جای‌دارد ولی تیسفون، اسبانبر و چند شهر کوچک دیگر مانند بغداد، روی هم شهرگان یا مدائن را تشکیل می‌دادند. طاق اصلی این کاخ بلندترین طاق خشتی ساخته شده به دست انسان می‌باشد. بلندای این طاق ۳۵ متر، پهنایش ۲۵ متر و درازایش ۵۰ متر است.بنابر آنچه در نوشتار پهلوی خدای‌نامگ آمده‌است این کاخ به دستور شاپور اول ساخته‌شده‌است. بازمانده این کاخ هنوز در کشور کنونی عراق به‌جاست.( کتاب تُحفَة النُظار فی غَرائِب الأمَصار وعَجائِب الأَسفَار).

• (5) ـ رُونَقْ: حسن وجمال، فروغ، روشنايى. (الصحاح المختار).

• (6) ـ غُنچَه: غُنچَه گُلْ: گُلْ غُنچَه: (ناظم الأطباء).

بهر سوى غُنچَه گُلْ نوشخند

ملك درميان همچُو سرو بلند

• (7) ـ زرایاتْ: (رايات): درفشها، بيرقها، علم. لوا.(ناظم الأطباء).

• شعر از: محمد محمديان كوخردى.

• دبی:

• ۱۸ ماه ذوالقعده ۱۴۲۲ هجری قمری.

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
• الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.  

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی

بهار كوخرد

بهار كوخرد

               بـهار آمـد بـهار آمـد خوش آمـد

                                        صــــدای بـلـبـــلان دلـــکـش آمـــد

               تمام دشتها رنگین وسر سبز

                                         نظر هرسو کنی دل را خوش آمـــد

               « زباصیر » (1) تارسی « تُنب جلالی » (2)

                                                     شبنبو باقبای زرکش آمـــد

               بیاد چشمه‌های سینهٔ کوه

                                زبس « آب زلالش » (3) سر خوش آمـــد

               نگارین مهوشان خوب روئی

                                         به لب خندی صبوحی دلکش آمـــد

               به هرصبح رو بصحرا می‌گذارند

                                                     برای دیدن گُل محفل آمـــد

               توقدر گُل بدان أی مرد هوشیار

                                                    بهاری دِلگُشا ودلکش آمـــد

               همه گُلهای صحرا سر براهند

                                             گُل « کُـوخِـرد ما » از نو بر آمـــد

               مـــرا بـایـاد أیــام جـــوانـــی

                                              به سر سودای نخل مُهمَد آمـــد

               همه « کوخردی‌ها» آیید بصحرا

                                                  که فصل نو بهار از نو بر آمـــد

               رفیقان ♣ محمديان ♣ آیید بصحرا

                                          چو صحرا مهد ونیلی مفرش آمـــد

 

پی نوشت‌ها:

• (1) ـ باصیر: (گری باصیر): نام مكانى است در كوه زير در جنوب دهستان كوخرد ، و در ۱۰۰ متری جنوب پر أحسنو در کوه زیر واقع در بخش کوخرد.

• (2) ـ تُنب جلالی: واقع در جنوب باغ زرد از سمت مغرب سد بز در بخش کوخرد. تپه یا ( تُنب ) واژه‌ای فارسی به معنی ارتفاعی نه بس بلند از زمین، تل، تپه، توده، نجد و ربوه است.در پارسی دری و در برخی گویشهای محلی بکار رفته‌است. من جمله گویش تنگستانی و لارستانی بویژه در گویش کوخِردی و شهرستان بستک هرمزگان بکار می‌رود.واژهٔ فارسی تپه شکلی دیگر از واژه‌های قدیمی‌تر پارسی، تبره و تبرک ، است.

• (3) ـ آب زلالش: (زلال): زلال: Zolal: آب، صاف و گوارا.

• شعر از: محمد محمديان كوخردى.

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس 

• باغ زرد  :

• 30 بهمن 1371 شمسى

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
• محمدیان، کوخردی، محمد. (وصف کوخرد) ج۱. چاپ دوم، دبی: سال انتشار ۱۹۹۸ میلادی 

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی

جانها فِدای نام کُوخِرد

جانها فِدای نام کُوخِرد

(باز آمدی خوش نام تو، جانها فدای نام تو		اى جان من و صد همچو من، قربان تو ، قربان تو)
نامت جو ياقوت و زر است، ازنرخ الماس برتراست		نامت چومسك عنبر است، جانها فدای نام تو

********

            آمَد بَهار اَی عاشِقان، مَنزل بَه کُوهستان کُنیمْ

                                        آمَد بَهار أی دِلبران، آهَنگ سَروستان کُنیمْ

            « کُوخِردِ مَا» (۱) پُرگُل بَود، هَم لاله و سُنبُل بَوَد

                           هَرکَس بیاد « کُوخِردِ مَا» ، ماخِدمَتَش از جان کُنیمْ

            آمَد نِدای آشیان، دُوستان بیایید اِین زَمان

                                    آمَد صَدای دِلبران، اِحساس خُوشحالی کُنیمْ

            اَز رُوضهِٔ رضوان بُتی، ریحان باغ جَـنَتی

                                     « کُوخِردِ مَا» مَهدِ لَقا، جان را فِدای آن کُنیمْ

            صَحرا رََویم فَصل بَهار، باگُلعَذار ونُو بَهار

                             با اُو رَویم «جََّماز سَوار»(۲) ، دَر راه سالاری کُنیمْ

            اَی بادها خُوش نَفَس، عُشاق را فَریاد رَس

                                 بُستان بَه بُستان می‌رَویم، تاگُل خَریداری کُنیمْ

            بادِلبَران وگُلعَذار، چُون گُلبُنان بشکُفتَه أیم

                                      چُون نُوبَهاری أمَدیم، تاخارها (3) را بَر کَنیمْ

            اَی بلبل شیرین خُو، ماعاشِقِ فَریاد تُو

                               تُوشاد ز ِگُل ما شاد زتُِو، زان نَغمَه‌ها اَلحان کُنیمْ

            شَمع شَبستانی تُوئی، آن گُلبُنِ رَعنا تُوئی

                                 شَمع و چراغ خانَه أی، چُون خانه را تاری کُنیمْ

            چُون آفتاب از دُور تُو، بَرما فَرستی نُور تُو

                                            آن کلبهِٔ تاریک ما، از نام تُو رُوشَن کُنیمْ

            چُون غُنچَه گُلگُون آمَدی، چُون دُُّر مَکنُون آمَدی

                                گَر بَحر قُلزُمْ حاجَتَت، هَم جان ودِل مرجان کُنیمْ

            چُون آفتاب اَنوَری، اَز قُرص ماه زیباتَری

                     هَم زهُره (4) و هَم مُشتَری (5) ، نَزد شُما قُربان کُنیمْ

            آمَد بَهار « کُوخِردِ مَا» ، گُلشَن شَوَد کوه سِیاه

                     هَرجَا نِشینیم خُرَمیم، چُون عَزم(6) کُوهستان(7) کُنیمْ

            یارَب بَحَق ذُوالمُنَن، عَفوی بفَرما بَهرِ مَن

                           ♣ محمديان ♣ گُویَد اِین سُخَن، اِینجا سُخَن کَمتَر کُنیمْ

شعر از: محمد محمديان كوخردى
 

پی نوشت‌ها:

• (۱) ـ کوخرد ما: روستای کوخِرد، (مرکز بخش کوخرد) از توابع شهرستان بستک است که در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران قرار دارد. کوخرد در پسکرانه‌های بندر لنگه قرار گرفته‌است. نام روستای کوخرد در زمان پیش از اسلام سیبه بوده‌است. روستای کوخرد در طول جعرافیایی ۵۴٫۲۹۲۶ شرقی و عرض جغرافیایی ۲۷٫۰۵۱۲ شمالی واقع شده‌است.بخش کوخرد به مرکزیّت روستای کوخرد، شامل دهستان‌های کوخرد و هرنگ است. در پیرامون بستک چند روستای بزرگ کهنسال و اصیل وجود دارد که کوخرد یکی از آنهاست.زمین‌های روستای کوخرد از شمال به کوه ناخ، از جنوب به رودخانه مهران و کوه خآب، از مغرب به هرنگ واز سمت مشرق به روستای چالهٔ کوخرد محدود می‌گردد.پیشینه، ظاهراً ساکنان اولیه کوخرد زرتشتی بوده‏‌اند و قدمت کوخرد به پنج هزار سال قبل از ظهور اسلام می‌رسد . نام قدیم کوخرد سیبه بوده‌است و حاکمان این محل، مناطق بسیاری را زیر نظر داشته‌اند به طوری که خرما و محصولات کشاورزی، از بستک و روستاهای اطراف آن که تحت تصرف آنها بوده به سیبه (کوخرد) انتقال داده می‌‏شده‌است . مردم سیبه پس از ورود دین اسلام در عهد خلیفه دوم عمربن خطاب مسلمان می‌‏شوند و نام سیبه را به «کُویِ خِرَد» تغییر می‌‏دهند که به معنای دیار عاقلان و دانایان و خردمندان و هوشیاران است که در اثر کثرت استعمال و با گذشت زمان به کوخرد تبدیل می‌‏شود.
• (2) ـ جََّماز سَوار: ، ( جََّماز): تندرو، سريع السير، شتر تندرو، جمازه: شتر تندرو (شتاب و سريع) كسى كه بر شتر تندرو سوار است.
• (3) ـ خارها: مفرد آن (خار) است. خار در گیاه‌شناسی به برجستگی‌های نوک‌تیزی گفته می‌شود که به جای شاخه یا در میان شاخه‌ها بر روی تنهٔ برخی گیاهان می‌روید.اگر این برجستگی‌ها شکل‌های تغییریافتهٔ شاخه باشند به آن‌ها خار گفته می‌شود، اگر ادامهٔ قشر روپوست گیاه باشند به آن‌ها تیغ گفته می‌شود. و اگر در اصل دگرگون‌شدهٔ برگ‌ها باشند به آن‌ها تیغچه گفته می‌شود.
• (4) ـ زهُره: يا ناهید (همچنین زهُره) به ترتیب فاصله از خورشید، دومین سیاره سامانه خورشیدی است که میان زمین و تیر (عطارد) قرار گرفته‌است. این سیاره نزدیک‌ترین سیاره به زمین می‌باشد و بعد از ماه، درخشان‌ترین جرم آسمانی طبیعی است که به هنگام شب از زمین رویت می‌شود. ناهید داغ‌ترین سیاره در منظومهٔ خورشیدی است. جو ضخیم و غلیظ آن موجب می‌شود که دیدن سطح آن از طریق رصد، دشوار باشد.این سیاره در فارسی بیدخت و بیلفت نیز نامیده می‌شد.و واژه بیدُخت در شکل کهن‌تر خود بَغدخت و به معنای «دختر خدا» بوده‌است. سیاره ناهید، فاقد ماه است و از بسیاری جهات چون اندازه، جرم، گرانش و ترکیبات ساختاری، به زمین شباهت دارد و به همین دلیل به آن لقب خواهر زمین را داده‌اند.
• (5) ـ مُشتَری  : یا هُرمُز یا اورمزد یا برجیس بزرگ‌ترین سیاره سامانه خورشیدی است. از نظر فاصله از خورشید، مشتری پنجمین سیاره بعد از تیر و ناهید و زمین و بهرام است. معمولا مشتری چهارمین شی درخشان آسمان می‌باشد (بعد از خورشید، ماه و ناهید) اگرچه گهگاه مریخ درخشان‌تر به‌نظر می‌آید.
• (6) ـ عَزم: عَزم: Azm: آهنگ چیزی کردن، دل نهادن بچیزی. قصد، تصمیم. (روانه) آنچه که بعد از تصور غرض وهدف معین وجر پایان تأمل یعنی معارضه دلایل موافق ومخالف آن هدف وغرض صورت می‌پذیرد عزم یا تصمیم نامیده می‌شود.
• (7) ـ کوهستان: کوهستان: Kohestan: کهستان، قهستان. زمین که در آن کوه بسیار باشد. کوه: هریک از بر آمدگیها ومرتفعات سطح زمین که از خاک وسنگ فراوان کانیهای مختلف تشکیل شده ونسبت بزمین‌های اطراف بسیار بلند باشد. جبل.

• شعر از: محمد محمديان كوخردى.

 

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس

 

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد ( کوخرد سرزمین شاعران ) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.۵ میلادی. 

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی

سفر فردوسی به کوخرد

سفر فردوسی به کوخرد (1)

            زِ «كُوخِردِيان»، چُو بشنیدَم سُخَنْ

                                                    رَوانَــه شُـدَم با سَـمـنـد پیـل تَـنْ

            بـدیـدم مَـردُمـانـی بَسی پایـدار

                                                       بَـه سان دِلاور،یـل شَـه سَـوار

            بـنـازَنـد بَـر آییـن وفَــخـر دیـریـنْ

                                          چُو باشَند « سِيبَه» (2) ماندِگار بَر زَمینْ

            خادِمی بَر ایشان هَمی رَنج آوَرَد

                                             بَه پیش پای «كُوخِردِيان»، سَنگ آوَرَد

            بخَـنـدیـد چُــون بـدیـدَش تَـوَکُلیْ

                                                  بَـدُو گُفت کای مَـرد بـُشک کَاکُـلیْ

            تُــو مَــرد مَـجـلسی و زُورآزمـای

                                                  بَسی حیـلـه دانی و نیـرَنگ و رآی

            بگُفتا زیر میزی دادَمَتْ رَنگ،رَنگ

                                            بَه شَرطی کِه بَخش را دِهی بَه هرنگ

            بگُفتا کِه جانا تُو غَمگین مَباشْ

                                                     بــــدِه پُــــول و اُمـیـــدوار بــاشْ

            نَدانِست که از «كُوخِردى» سَرفَراز

                                                        نَخواهَد شُد نِهان این مَکر و راز

            بَه صُبحدَم بیامَد بلدوزر باره ایْ

                                                ببایَد کَرد در این کار و کِردار چارَه ایْ

            رَوانَه شُدَند با خَشم سُوی مَیدانْ

                                                       کِه خادِم در این کار ماند حیرانْ

            گُـریـزان بَــه بـالا چـرا بـرشـدی؟

                                               چو آواز «كُوخِردِيان»، بشندی(خادم)

            چُو آگَه شُدَند « دُختان كُوخِرد»، زَمینْ

                                                  ببَستَند چـادر بَه کَمَـر،بَـر او آفـرینْ

            بَه پیش هَمـه اَنـدَر آمَـد چُـو مَـرد

                                                 چُـو رَعـد خُرُوشان یَکی نَـعـرَه کـرد

            چـه بَسیار بُـودَنـد «گُـردآفَـریـد» (3)

                                                  کِـه بَـرکردارشان بایَـد هـورا کَشید

            سَنگ بَـر گِـرَفـتَـنـد و تیـر خَـدَنگْ

                                                     بـبـردَنـد از روی خُـورشـیـد رَنـگْ

            ز دستان هَمی آتش افروخـتـنـد

                                               ز نـا مـردمـان حَـق خُـود خـواستَـنـد

            بـدان رَزمـگَــه بـدیـدم عبـاس را

                                                    ز بـائـن (4) مـیـامَـد، کلـه تاس را

            بگُفتا که مَن دوش بُودَم به هرنگ

                                                 زنامَردمی بسته اند صَد مَکر و ننگ

            هَمی گُفت که اینان را مَخوانید مَرد

                                                    مَـرا راهیـم کـرده انـد با دار و بَـرد

            بـگـفـتـا دو صَـد مَـرحـبـا بـر یـلان

                                                  یـکی دو سنگ بـزد بـر دشـمـنـان

            از این دشمنی ها خادم چه سودی برد

                                               بـرای کینه جُـویی از انسانیت بگـذرد

            اگــر دادگَـر بـاشـی و پـاک دِیـنْ

                                                  زهـر کـس نـیـابـی بـه جُـز آفـریـنْ

            واگر بد نشان باشی و بد کنش

                                                     ز چـــرخ بـلـنـد آیــدت سـرزنـش

            بپرهیز و پیچان شو از خشم اوی

                                                     ندیدی که خشم آورد چشم اوی
 

پی نوشت‌ها:

• (1) ـ سفر فردوسی به کوخرد  : (فردوسی): سخن‌سرای نامی ایران و سرایندهٔ شاهنامه حماسهٔ ملی ایرانیان است. فردوسی را بزرگ‌ترین سرایندهٔ پارسی‌گو دانسته‌اند. شاهنامه ، اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های جهان، مهم‌ترین نامهٔ اندیشهٔ سیاسی ایران‌شهری در دورهٔ اسلامی ، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسهٔ ملی ایرانیان و نیز بزرگ‌ترین سند هویت ایشان است، چنان که ضیاءالدین ابن اثیر آن را قرآن عجم خوانده‌است. همچنين عربها آنرا ( "كتاب الملوك" يا "ملحمة الملوك") نيز خوانده اند.

نباشد همی نیک و بد پایدار		همان به که نیکی بود یادگار
دراز است دست فلک بر بدی		همه نیکویی کن اگر بخردی
چو نیکی کنی، نیکی آید برت		بدی را بدی باشد اندرخورت
مکن بد، که بینی به فرجام بد		ز بد گردد اندر جهان، نام بد

 

• (2) ـ سِيبَه: نام قدیم کوخرد، شهرسیبه همچنین نام قدیم دهستان کوخرد در بخش کوخرد شهرستان بستک استان هرمزگان ایران است. پیشینه تاریخ این سیبه قدیم را پنج هزار سال دانسته‌اند. در کوخرد دژ بزرگی به نام قلعه سیبه وجود دارد. همچنین نام گرمابه‌ای در کوخرد حمام سیبه بوده و نام درخت کهنسالی در آنجا «گز سیبه» است. سیبه یا سیبا واژه‌ای مهجور در فارسی است به معنی شهر دارای حصار و بارو. این واژه به قولی از زبان ترکی آمده است. همجنین سیبه Sibah بمعنای قلعه یا دیواری از چوب وعلف دور فلعه و یا قلعه و شهر ، سنگر دور شهر وقلعه نیز گفته أند.

« سیبه » را بَریَاد، وُ « کوخرد» پَایَه دارْ		« مَعبَدی» زیبا، زِ « سیبه » یَادِگارْ ‏
بَار اِلهَا « سیبه » را کُنْ مَاندِگارْ		تَا بــِمانَد شَالدَهایَشْ یَادِگارْ‏
خَواستارَم اَز خُدایِ ذُواّلجَلال		حِفظ کُنَد مَردُم، وُ « کوخرد» اَز زَوال‏

 

• (3) ـ گُردآفرید: یا (گُردآفرین) هم گفته اند، پهلوان زن ایرانی و دختر گژدهم است. در داستان رستم و سهراب گردآفرید با سهراب رزم کرد و به دست او گرفتار شد ولی توانست خود را با تدبیر از دست سهراب برهاند. گُردآفرید نخستین شیرزن حماسۀ ملی ایران است.

زنى بود برسان گردى سوار		هميشه بجنگ اندرون نامدار
کجا نام او بود گردآفرید		که چون او به جنگ اندرون کس ندید
چو آگاه شد دختر گژدهم		كه سالار آن انجمن گشت كم
بپوشيد درع سواران جنگ		نبود اندر آن كار جاى درنگ
نهان كرد گيسو بزير زره		بزد بر سر ترگ رومى گره‏

 

• در مرز توران و ایران ، دژی به نام سپیددژ هست. گُژدَهَم که یک ایرانی سالخورده است، بر آن فرمان می‌راند و همواره در برابر دشمن پایداری سرسختانه‌ای می‌ورزد و با این کار، دل همۀ ایرانیان را به آن دژ امیدوار می‌سازد. گژدهم پیر، پسری خرد به نام گُستَهَم دارد، و دختری به نام گردآفرید. سهراب ناچار است پیش از درآمدن به خاک ایران از این دژ بگذرد. در نبرد میان سهراب و هژیر، فرماندۀ دژ، سهراب بر او پیروز می‌گردد. سهراب، نخست می‌خواهد او را بکشد، اما سپس او را اسیر کرده راهی سپاه خود می‌کند. آگاهی از این رویداد، دژنشینان را سراسیمه می‌سازد، اما گردآفرید چنان این را مایۀ ننگ می‌داند که بر آن می‌شود خود به نبرد او رود . سهراب در پی چالش آن شیرزن به رزمگاه درمی‌آید و آن دو به پرخاش و نبرد درمی‌آیند. سهراب در برابر باران تیر گردآفرید، ناچار سپرش را به کار درمی‌آورد. وی جنگ‌کنان نزدیک گردآفرید می‌شود و نیزۀ او را می‌گیرد. با نیزه جامۀ جنگی او را می‌درد، گردآفرید شمشیر می‌کشد و با فرود آوردن آن نیزۀ سهراب را می‌شکند. سرانجام می‌بیند که توان رویارویی با سهراب را ندارد و می‌کوشد سوی دژ بگریزد. اما سهراب به او می‌رسد و کلاهخودش را برمی‌گیرد. تازه می‌بیند که آن پیکارگر نه مرد، بلکه دختری زیباروی است. گردآفرید به نیرنگ دست می‌یازد و به سهراب می‌گوید که خوب نیست رزمندگان ببینند که وی در نبرد با یک دختر به چنین کوشش و رنجی گرفتار آمده و به او پیشنهاد می‌کند که همراهش به درون دژ برود و دژ در چنگ اوست. سهراب که خیرۀ او شده، در دام شگرد گردآفرید می‌افتد. گردآفرید او را تا درب دژ می‌آورد، سپس با چابک‌دستی بسیار به درون دژ می‌جهد و در را می‌بندد. سهراب بیرون می‌ماند. گردآفرید به بالای دژ می‌رود و ریشخندکنان فریاد می‌زند: «ترکان ز ایران نیابند جفت!» سپس به اندرز به او می‌‌گوید که بهتر است پیش از آن که رستم به آنجا برسد، همراه سپاهش به توران برگردد .
• دنباله ماجرا  فيلمى كه (در اينجا  قسمتى از نبرد گُردآفرید وسهراب) كه در پايين صفحه موجود است مشاهده نماييد.

 

• (4) ـ بائن: باین روستایی در بخش جویم شهرستان لارستان در جنوب استان فارس ودر ایران واقع شده‌است. بخش جویم (نیز جویم ابی احمد) یکی از بخش‌های شهرستان لارستان در استان فارس ایران است این بخش، شمالی‌ترین بخش شهرستان لارستان است. آب و هوای مساعدتری نسبت به دیگر توابع شهرستان دارد. از جمله مناطق تفریحی جویم می‌توان از منطقه رحمت آباد، تنگه حاجی آباد و کلون، سرچشمه، شاه غریب، قطب آباد، نام برد.

• سروده‌ای از « دت کوخردی »

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) جلد دوم. 

در اينجا  قسمتى از نبرد گُردآفرید وسهراب مشاهده فرماييد:

http://www.youtube.com/watch?v=efmxpgA2u0Y

 http://www.youtube.com/watch?v=l6a7VT-yYZY

__________________________________________ 

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی

بـَایـَادِ کُـوخِـردْ

بـَایـَادِ کُـوخِـردْ

       پَرمِیزَنـَد مُرغِ دِلَمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

                                          خُوشْ بَادْ وَقتِ مَردُم، و «آبـَاد کُـوخِـردْ»

       یَادِ یارانِ قَدیمْ، نَرَوَد از دِلِ مَنْ

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       بَسکِه دِیدَم اَز دِلِ نامِهرَبان، نامِهرَبانیْ

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       نالَه یِ نایِ دِلَم گَربشنَوَد مُرغِ سَحَر

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       سَالَهاْ پَروانَه وار سُوزَد اَز عِشقِ وَطَن

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       نُوبَت سالِ جَدید هَم باغَم دیرین گُذَشتْ

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       دَرخَزانِ هِجر یار اَی شاعِر طَبع حَزینْ

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       خَامُشی شَرطِ وَفا اَستْ، این هَمه غَوغَاْ چـِرا

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       وَقتِ آنْ اَستْ کِه بَاهَم بَه وَطَن بَاز رَویمْ

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       (بُوحَمَد) عِشقِ حَبیْب خُود، فَرامُوشْ نَکُنَد

                                              أی عَزیزانْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

       ( ♣ محمديان ♣)، هَرگِز اَفسُردَه غُربَتْ نیستَم

                                    چُون دَر اِین غُربَتْ زندَه أمْ، « بـَایـَادِ کُـوخِـردْ»

 

• شعر از: محمد محمديان كوخردى.

• دبی، امارات  :

• 2 جماي الثاني 1424 هجرى قمرى.

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی. 

_____________________________________________ 

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس 

 

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی 

  

كُوخِرد دِيار شِير مَردان

كُوخِرد دِيار شِير مَردان

        سَلام اَى سَرزَمينْ شِير مَردانْ

                                               سَلام اَى شَهر «كُوخِرد»، شَهر خُوبانْ

        سَلام اَى «شَهرِ سِيبَه»، شهر باستانْ

                                        سَلام اَى شهر «كُوخِرد» ، شهر « شيران»

        سَلام اَى پايتَخت مُلکِ « سيبان»

                                           سَلام اَى مَهد عِشق وُ حُكمِ « ساسان»

        سَلام اَى « قَلعَه سیبَه» ، دارِ سُلطانْ

                                                رَسيدَه حُسنٍ صِيتَتْ (1) حُسنِ كيوانْ

        سَلام اَى شُهرَت وُحُسنَت جهَانىْ

                                                       دَر اَوصاف خُوشَت چُون جَادُوانىْ

        سَلام اَى شَهر «كُوخِرد»، شَهرِ مردانْ

                                                         كِه آنرا دُوستْ بداريم اَز دِل جَانْ

*****

        سَلام بَر زنان «كُوخِرد»، سَلام ، آفَرينْ

                                                        دِليـرَنـد هَمـــانـنـد « گُردآفَرین»

        ( زَنـان اَنـــد بَــرسان گُــرد سَــوار

                                         هَمیشه بَه صَحنَه اَندُرُون اِستَوار) (تضمین) 2

                       *****                       

        كُجا كاخى كُهَن چُون دار « سیبه»

                                                   بَــه چُــون آثـار تُــو آنـگَـه كِـه دِيــدَه

        كُجا چُون «كُوخِرد» ، فِي اَلحُبّ اَلمُجّليْ

                                                   مُـشَـعْـشَـعَــّـتـاً بـأنَــوار اَلـتَــجّـــلَيْ

        يَقينْ دارَم تُو «كُوخِرد» جَاوِدانىْ

                                                     دَر اَزمَـانْ وَسُـنُـونْ تُـو مَـانـدِگانـىْ

        سَلام اَى شَهر عِشق و آشِنايىْ

                                                       سَــلام اَى آشِــيان و رُوشِــنايـىْ

        ♣ محمديان ♣، كاردايـم كُـن تمـامـىْ

                                                     بـمـانَـد حَـــق، دايـم، تُـو نَـمـانــىْ

 

پی نوشت‌ها:

• (1) ـ صِيتَتْ: (صیت): صیت (ع اِ) آوازه . (مهذب الاسماء). آوازه و ذکر خیر. (غیاث اللغات ). ذکر خیر. شهرت نیکو. ذکر.

• (2) ـ تضمین: (اقتباس): فردوسي : تضمین: تفاوت اقتباس با تضمین آن است که در تضمین شاعر در ضمن اشعار خود یک مصرع یا یک بیت و دو بیت را به صورت عاریه از شعرای دیگر بیاورند با ذکر نام آن شاعر یا شهرتی که به آوردن نام شاعر احتیاجی نباشد به طوری که بوی سرقت ندهد مثلا رشید وطواط مصرع معروف عنصری را تضمین کرده است:

نبود تیغ تو آثار فتح و گفته فلک

"چنین نماید شمشیر خسروان آثار "

• شعر از: محمد محمديان كوخردى.

• دبی، امارات  :

• 24 آوريل 2013 میلادی.

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) جلد دوم.  

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس

  

«با تاریخ دیار کوخردو منطقهٔ باستانی بخش کوخردبیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:محمدمحمدیان کوخردی